بررسی مواد متشکله موجود در اسانس و اثرات ضدمیکروبی اسانس و عصاره‌های مختلف گیاه Allium jesdianum Boiss. & Buhse

  مقدمه: گیاه Allium jesdianum گیاهی است متعلق به تیره لاله [1] که در مناطق غرب و جنوب غرب ایران به صورت وحشی می‌روید و در این مناطق دارای استفاده‌های متعدد غذایی و دارویی است.   هدف: شناسایی مواد تشکیل‌دهنده اسانس گیاه A. jesdianum و بررسی اثرات ضدمیکروبی اسانس و عصاره‌های مختلف این گیاه.   روش بررسی: گیاه مذکور از ارتفاعات شهرستان خرم‌آباد در فرورین ماه 81 در مرحله گل‌دهی جمع‌آوری گردید و با روش Hydrodistillation مورد اسانس‌گیری قرار گرفت . مواد متشکله اسانس با استفاده از دستگاه GC و GC/MS مورد آنالیز قرار گرفت. در شناسایی تشکیل‌دهنده‌های اسانس از اندیس بازداری ترکیبات استفاده شد . در اثرات ضد‌میکروبی اسانس و عصاره‌های آبی، اتانولی، اتری و متانولی گیاه بررسی شده، از روش حفر چاهک و اندازه‌گیری قطر هاله بازدارندگی رشد و همچنین آنتی‌بیوتیک جنتامایسین برای مقایسه اثرات ضد‌میکروبی استفاده شد.   نتایج: راندمان اسانس در این گیاه w/w 1/0 درصد بود. عمده‌ترین ترکیبات موجود در این اسانس عبارتند از: هگزا دکانوییک اسید (03/19 درصد)، دی سولفیدمتیل – 1 – اتیل (25/9 درصد)، تری‌سولفید دی‌متیل (34/22 درصد)، فیتول (82/12 درصد)، پنتاکوسان (03/8 درصد) و کورزرن (62/7 درصد). نتایج بررسی اثرات ضدمیکروبی نشان داد که اثرات بازدارندگی رشد عصاره‌ها به ویژه عصاره‌های اتانولی بیش از اسانس‌ها است، همچنین عصاره‌های آبی این گیاه تقریباً فاقد اثرات آنتی‌باکتریال است. نتیجه‌گیری: شناسایی مواد متشکله اسانس گونه مورد بررسی نشان داد که اسانس این گیاه همانند اغلب گونه‌های جنس Allium عمدتا از ترکیبات سولفیدی تشکیل یافته است و اثرات ضدمیکروبی اسانس و عصاره‌های مختلف این گیاه احتمالاً به دلیل حضور همین ترکیبات است.   [1] Liliaceae